مقدمه
يك بررسي همه جانبه از آثار و بازتاب جهاني انقلاب اسلامي و
استفاده از نظريه سطوح مختلف تحليلي يا شيوه اي استقرائي نشان مي دهد
بازتاب انقلاب اسلامي بر دولتها و ملتها و ميزان تأثيرگذاري انقلاب اسلامي ـ
با توجه به نزديكي و دوري فرهنگي و جغرافيائي جوامع مختلف با جامعه ايران ـ
متفاوت بوده است. بر همين اساس بازتاب جهاني انقلاب اسلامي تحت عناوين
مختلف مي تواند مورد بررسي قرار گيرد كه به آن اشاره مي نماييم:
بر دولتها
مطالعات
ما از عكس العمل دولتهاي جهان كه همگي عضو سازمان ملل اند اعم از دولتهاي
غربي، شرقي، جهان سوم و حتي دولتهاي اسلامي، نشان مي دهد كه در مجموع
دولتهاي معاصر با پيروزي انقلاب اسلامي عموما از اين تحول و رخداد عظيم
تاريخي استقبال نكردند و با نوعي سرگرداني و حتي شگفتي به اين پديده نوظهور
كه براي هيچ كدام از آنها قابل پيش بيني نبود، نظر مي افكندند. از طرف
ديگر هر كدام از آنها به طريقي نگران اثرات انقلاب بر جامعه خود و آينده
ثبات نظام حاكم بر كشورشان بودند. اصولاً چون دولتها بيش از هر چيز به دوام
خود مي انديشند و هر حركت مردمي و رهايي بخش مي تواند براي آنها نگران
كننده و حتي خطرناك باشد، تمايل چنداني به اين نوع حركتها و انقلابها
ندارند؛ به ويژه در شرايطي كه اين دولتها عموما داراي نظامهاي سكولار بودند
و جدايي دين از سياست را به عنوان يك اصل ثابت و پابرجا پذيرفته بودند.
انقلاب ايران كه خمير مايه اش از ايدئولوژي و مكتب ديني و اسلامي گرفته شده
بود، طبيعتا نمي توانست براي آنها نگران كننده نباشد؛ زيرا كه وضع موجود
را در هم مي ريخت و نظام و ارزشهاي جديدي را مطرح مي كرد. براي همين به طور
طبيعي رغبتي براي استقبال از چنين پديده اي مشاهده نشد و اگر هم موارد
بسيار معدودي ديده شد كه انقلاب و نظام برخاسته از آن را به رسميت شناختند،
ناشي از نگراني آنها از عواقب آن يا فشارهاي مردمي و اجتماعي بود.
